GERÇEK SÜLÜNLER

GERÇEK SÜLÜNLER

Gerçek sülünlerin yurdu Avrupa’ da Fransa’dan başlayarak Asya’da Japonya’ya ve Formoza’ya kadar uzanır. Bu türün kanatları yuvarlak, kuyruğu   kanatlarından  daha uzun, bazen beş kat uzundur. Erkeğinin kuyruğu ya uzun ve sivri, ya da kümes horozlarınki gibi kavislidir. Başının üzerinde çok kere bir tepe, gerdanında ise sarkık etleri bulunur. Parlak ve çıplak deriden ibiği olanları da vardır. Sülünün dişisi tahmin edileceği üzere daha donuk renklidir. Bu kahvemsi renkli kuş kuluçkada otururken, ya da bir düzüne kadar havla örtülü civcivlerini tarlalarda gezdirirken göze çarpmaz.

Sülünlerin çoğunun birden fazla eşi vardır, erkekler üstelik rakiplerine saldırmak için uzun ve keskin mahmuzlarla silâhlıdırlar. Erkek sülünler türlü pozlar takınarak güzel tüylerini dişilere beğendirirler. Hem rakiplerini ürkütmek, hem de dişileri etkilemek için aynı zamanda horoz gibi öter ve kanatlarını devamlı çırparlar.

Sülünler çok gözde av kuşlarıdır. İnsanoğlu derecesinde tehlikeli bir düşmanları da tilkidir. Sansar ve kediler de düşmanları arasındadır. Yuvadaki yumurtalar ise çok kere kirpilerle fareler tarafından yenilmektedir. Fakat erkek sülünler çok eşli olduklarından, bu kadar düşmana rağmen sülün nüfusunda fazla bir azalma olmaz. Yetişkin sülün üstelik avcıya kolay yem olmaz. Kuvvetli bacaklarının sayesinde göz açıp kapayana kadar dikenli çalıların arasına dalıp gizlenmekte üstüne yoktur. Havalandığı vakit ise, hızlı kanat çırpmalarının anî uğultusu ve telâşlı çığlıkları avcıyı çok kere sinirlendirerek iyi nişan almasına engel olur. Sülünler yerli kuşlardandır.

EN ÇOK BİLİNEN ÇEŞİTLERİ:

«Adi sülün» (Phasianus colchicus),o kadar rengârenktir ki, renkleri kolay kolay tarif edilemez. Başı ile boynunun üst tarafının tüyleri mavi parıltılı bir yeşil, alt boyun, göğüs, karın ve yanlarının tüyleri mor parıltılı bir kızıl kestane, kuyruğu zeytunî gri üzerinde siyah çizgili ve kestane rengi kenarlıdır. Uzunluğu 80 santim kadardır. Dişisinin renkleri daha gösterişsizdir. Avrupa ile Asya’da yaşar. Bütün gerçek sülünler gibi Amerika’ların yerlisi değildir.

Gene gerçek sülünlerden «halkalı boyunlu sülün», sonradan Amerika’ da tutunmuştur. Erkeğinin tüylerinde altın, kırmızı, mor ve sarı tonları dikkati çeker. Gözlerinin etrafında ayrıca çıplak deriden meydana gelmiş kırmızı bir bölge vardır. Çizgili kuyruk tüyleri şapkacılıkta çok kullanılır.
Adi sülün’ün yakın akrabası «Reeve sülünü» (Syrmaticus reevesi), daha da göz alıcıdır. Kuzey Çin’in bu sülününün erkeği kuyruğunun büyüklüğü sebebiyle çok kere 240 santimden uzundur. Bu sülünün tüylerinin birçoğu siyahla karışık nefis bir sarıdır.

«Altın sülün» (Chrysolophus pictus), bu göz alıcı grubun en göz kamaştırıcı üyelerinden biridir. Renklerinin arasında altın sarısı, al, yeşilimsi sarı ve siyah yer alır. Ne çare ki bu güzel sülünün yabani halde bulunduğu Çin eyaletlerinde soyu tükenmek üzeredir. Buna karşılık hayvanat bahçelerinde çok rastlanan bir türdür.

Altın sülünün bir yakın akrabası da «pırlanta sülün» veya öbür adıyla «Lady Amherst sülünü» dür. (Chrysolophus amherstiae) Fakat iki sülün görünüş itibariyle farklıdırlar. Ortak bir özellikleri, boyunlarında süslü tüylerden meydana gelmiş yakadır. Fakat bu yaka pırlanta sülünde gümüş rengindedir. Bu sülünün tüylerinde beyaz, yeşil ve saten gibi parlak siyah renk, en titiz gözün dahi hayranlığını uyandıracak şekilde birbirine karışmıştır. Altın sülün gibi bu da Çin’de yaşar ve dağlık bölgelere rağbet eder. Fakat bulunduğu kuşağın 2 000-3 000 metre yükseklerde olmasına karşılık, altın sülün daha alçak bölgelerin kuşudur.